Dịch tả lợn châu Phi đang gia tăng trở lại trên toàn quốc, với 636 ổ dịch được phát hiện tại 30/34 tỉnh thành, dẫn đến hơn 42.300 lợn mắc bệnh và buộc phải tiêu hủy hơn 43.300 con. Theo báo cáo của Cục Chăn nuôi và Thúy, so với cùng kỳ năm 2024, số lợn mắc bệnh, chết và tiêu hủy đã giảm hơn 34%, tuy nhiên, tỷ lệ lợn mắc bệnh có chủng tái tổ hợp genotype I-II đang gia tăng đáng kể. Chủng virus này lần đầu tiên xuất hiện ở Việt Nam vào năm 2023 và hiện chiếm 45% số ca mắc.
Hiện tại, Việt Nam đã có ba loại vaccine dịch tả lợn châu Phi do các đơn vị trong nước sản xuất được cấp phép lưu hành, với 7,8 triệu liều đã được cung ứng ra thị trường. Tuy nhiên, vẫn chưa có loại vaccine nào có thể bảo hộ hiệu quả với chủng genotype I-II. Kết quả khảo sát lưu hành virus cho thấy việc tiêm các loại vaccine do Việt Nam sản xuất đối với chủng tái tổ hợp genotype I-II có miễn dịch rất thấp, và lợn có thể chết rất nhanh.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết Bộ đã đặt mục tiêu làm việc với các nhà khoa học để “cắt gen” chủng của genotype I-II nhằm nghiên cứu vaccine phù hợp. Ông cũng nhận định rằng nguyên nhân dịch bùng phát trở lại là do tâm lý chủ quan sau đỉnh dịch 2019-2020, cũng như việc kiểm soát dịch bệnh, xử lý ổ dịch, và kiểm soát giết mổ chưa được triển khai đồng bộ.
Về lâu dài, Thứ trưởng Tiến cho rằng Việt Nam phải thay đổi hình thức chăn nuôi từ nhỏ lẻ sang quy mô lớn, tập trung, để kiểm soát dịch bệnh và đảm bảo an toàn sinh học. Dịch tả lợn châu Phi có nguồn gốc từ châu Phi, lây lan nhanh, và có tỷ lệ chết gần như 100% với lợn nhiễm bệnh, cùng với khả năng chịu được nhiệt độ thấp.
Trước tình hình dịch bệnh đang gia tăng, các cấp chính quyền và người dân cần tăng cường cảnh giác và thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp phòng chống dịch bệnh. Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng đang tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan để đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu và sản xuất vaccine có thể đối phó hiệu quả với chủng genotype I-II.
Người chăn nuôi cần được hỗ trợ và hướng dẫn để áp dụng các biện pháp sinh an toàn sinh học, cũng như được cung cấp thông tin đầy đủ về tình hình dịch bệnh và các biện pháp phòng ngừa. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, ngành chức năng và người dân là rất quan trọng để kiểm soát và ngăn chặn dịch tả lợn châu Phi.
