Các nhà khoa học đang phát cảnh báo về một hệ quả không mong đợi từ việc cắt giảm ô nhiễm không khí trên toàn cầu, cho rằng điều này có thể đang đẩy nhanh tốc độ nóng lên toàn cầu, bất chấp những lợi ích đáng kể cho sức khỏe cộng đồng. Một nghiên cứu gần đây được công bố trên tạp chí Communications Earth & Environment chỉ ra rằng việc giảm ô nhiễm không khí tại Đông Á, đặc biệt là Trung Quốc, đã làm suy giảm ‘hiệu ứng làm mát’ do các hạt bụi trong không khí gây ra.
Những hạt bụi này trước đây có tác dụng như một tấm chắn, phản xạ một phần ánh sáng mặt trời và hạn chế sự hấp thụ nhiệt tại bề mặt Trái Đất. Khi các quốc gia thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để giảm khí thải như SO₂, ‘tấm chắn’ này đã biến mất. Tuy nhiên, các nhà khoa học khẳng định rằng cải thiện chất lượng không khí là điều không thể tranh cãi vì lợi ích sức khỏe. Vấn đề đặt ra là nếu không có hành động quyết liệt để giảm khí nhà kính như CO₂ và methane, nhân loại sẽ phải đối mặt với những hệ quả nghiêm trọng hơn.
Giáo sư Robert Allen, một chuyên gia trong lĩnh vực này, cho biết: ‘Chúng ta đã tháo tấm rèm che nắng, giờ phải chống lại ánh nắng đó bằng cách giảm các nguồn nhiệt – tức là khí nhà kính.’ Ông nhấn mạnh rằng việc giảm khí nhà kính là điều cần thiết để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu.
Một số giải pháp được đề xuất bao gồm trồng cây, thu giữ carbon, và chuyển đổi năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch sang nguồn tái tạo. Các giải pháp này được đánh giá là con đường đúng đắn, dù có thể chậm hơn nhưng chắc chắn hơn. Bài học từ Đông Á cho thấy chính sách môi trường cần đi đôi với hành động chống biến đổi khí hậu. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận đa hướng, từ cải thiện chất lượng không khí đến giảm khí thải và nâng cao nhận thức cộng đồng.
Trong bối cảnh hiện nay, các quốc gia cần phải cân bằng giữa việc cải thiện chất lượng không khí và giảm thiểu biến đổi khí hậu. Điều này đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa các chính phủ, tổ chức quốc tế và cộng đồng dân xã hội. Một số chuyên gia đề xuất tăng cường đầu tư vào năng lượng tái tạo, áp dụng công nghệ sạch và khuyến khích các hoạt động thân thiện với môi trường.
Theo đó, việc xây dựng các chính sách môi trường bền vững, khuyến khích sử dụng năng lượng tái tạo và đầu tư vào công nghệ giảm phát thải khí nhà kính là cần thiết. Song song với đó, nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của bảo vệ môi trường và các biện pháp giảm thiểu biến đổi khí hậu cũng là yếu tố quan trọng.
