Institut Hàn lâm Khoa học Xã hội vừa có những góp ý quan trọng liên quan đến hồ sơ chính sách dự án luật Quản lý thuế (thay thế) do Bộ Tài chính công bố. Một trong những điểm đáng chú ý trong góp ý của Viện là việc bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh từ năm 2026 nên được thực hiện theo một lộ trình phù hợp. Điều này nhằm tránh tình trạng quá tải hệ thống và đảm bảo tính khả thi khi triển khai chính sách mới.
Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội đánh giá cao việc xóa bỏ chế độ thuế khoán như một bước tiến cần thiết và phù hợp với xu hướng hiện đại hóa quản lý tài chính công. Việc này không chỉ đảm bảo công bằng, minh bạch trong quản lý thuế mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững của khu vực kinh tế tư nhân. Tuy nhiên, Viện cũng nhận định rằng việc triển khai lộ trình này trong giai đoạn đầu có thể gặp phải tình trạng quá tải hệ thống khi hàng triệu hộ kinh doanh cùng chuyển đổi sang chế độ thuế kê khai. Do đó, cần có sự đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng công nghệ thông tin và đào tạo đội ngũ hỗ trợ kỹ thuật để hỗ trợ quá trình chuyển đổi này.
Bên cạnh đó, nhiều hộ kinh doanh cũng bày tỏ lo ngại về chi phí tuân thủ quy định mới, cho biết rằng chi phí này có thể dao động từ vài trăm đến hàng chục triệu đồng mỗi năm. Điều này đòi hỏi các chính sách hỗ trợ tài chính phù hợp để giúp hộ kinh doanh có thể thích ứng và tuân thủ quy định mới một cách hiệu quả.
Trước những thách thức này, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội đề xuất việc chuyển đổi từ chế độ thuế khoán sang thuế kê khai đối với hộ kinh doanh cần được triển khai theo một lộ trình ba giai đoạn hợp lý. Giai đoạn đầu tiên sẽ tập trung vào việc chuẩn bị nền tảng và triển khai thí điểm. Ở giai đoạn hai, sẽ mở rộng áp dụng kê khai thuế bắt buộc với hộ kinh doanh có doanh thu ở mức nhất định, kèm theo các ưu đãi thuế tạm thời để hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi. Giai đoạn ba sẽ là giai đoạn chuẩn hóa và kết thúc hoàn toàn chế độ thuế khoán trên toàn quốc.
Với một lộ trình cụ thể và chính sách hỗ trợ phù hợp, việc chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai thuế không chỉ góp phần minh bạch hóa hệ thống thuế mà còn tạo điều kiện thuận lợi để hộ kinh doanh phát triển bền vững và hội nhập vào nền kinh tế chính thức. Đồng thời, quá trình này cũng đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, tổ chức và doanh nghiệp để đảm bảo sự thành công và hiệu quả của việc chuyển đổi.
Việc chuyển đổi này cũng sẽ giúp Việt Nam tiến gần hơn đến mục tiêu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và xây dựng một nền kinh tế minh bạch, công bằng và bền vững./p>
