Những ngày qua, mưa lớn đã ập về gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của người dân tại Nghệ An và Thanh Hóa. Tại Nghệ An, nhiều khu vực đã bị tàn phá nặng nề với hàng trăm ngôi nhà bị đổ sập và nhiều bản làng bị cô lập. Tình hình thời tiết cực đoan này đã đặt người dân và chính quyền địa phương vào tình thế cấp bách.
Theo ông Hoàng Văn Đại, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, mưa lớn đã xuất hiện ở các khu vực phía Tây của Nghệ An và Thanh Hóa, với lượng mưa phổ biến từ 150-250mm. Riêng tại Quỳ Châu, lượng mưa đạt 259mm, khiến cho tình hình lũ lụt trở nên nghiêm trọng hơn. Lũ từ thượng nguồn đổ về đã gây ngập lụt, lũ ống, lũ quét tại nhiều huyện miền núi như Kỳ Sơn, Con Cuông, Quỳ Châu, Quế Phong.
Quốc lộ 7 đoạn qua địa bàn các xã Anh Sơn, Tương Dương, Con Cuông đang ngập từ 0,5 đến hơn một mét, khiến giao thông trở nên khó khăn. Hàng chục điểm sạt lở lớn trên quốc lộ 16 cũng đã khiến giao thông tê liệt. Các cơ quan chức năng đang khẩn trương triển khai công tác cứu hộ và đảm bảo an toàn cho người dân.
TS Trương Bá Kiên, Phó Giám đốc Trung tâm nghiên cứu Khí tượng khí hậu, Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu, cho rằng đợt mưa những ngày qua là do vùng thấp nhỏ trên Vịnh Bắc Bộ mang gió đông nam vào đất liền, kết hợp với không khí ẩm và bất ổn định sau bão số 3 Wipha. Dự báo thời tiết cho thấy, trong hôm nay và ngày mai, một số điểm thuộc Bắc Bộ thậm chí còn lớn hơn trong những ngày bão số 3 Wipha tác động.
TS Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia về biến đổi khí hậu và cảnh báo thiên tai, cảnh báo rằng sau cơn bão Wipha có thể sẽ có một đợt mưa nối tiếp theo từ ngày 23 đến 25/7 trên địa bàn các tỉnh miền núi Tây Bắc. Lượng mưa tích lũy nhiều ngày sẽ tiềm ẩn nhiều nguy cơ sạt lở và lũ quét. Do đó, người dân và chính quyền địa phương cần phải chủ động và cảnh giác cao độ trước những diễn biến phức tạp của thời tiết.
Theo TS Huy, sự chuyển pha liên tục của các trạng thái thời tiết từ En Nino sang La Nina, và hiện nay là giai đoạn trung tính âm (gần với La Nina hơn), dự báo số lượng các cơn bão đi vào biển Đông cũng như đất liền Việt Nam sẽ nhiều hơn trung bình các năm. Bởi vậy, khi mùa bão mới bắt đầu, sự chuẩn bị cho công tác ứng phó phải dài hơi, tránh tâm lý chủ quan khi bão đi qua.
