Lật lại những trang sử của công cuộc chống bạo lực gia đình ở Việt Nam, không khó để nhận thấy những nỗ lực không ngừng nghỉ của chính phủ và các địa phương trong việc “dập lửa” những “điểm nóng” bạo lực gia đình, đặc biệt là khi Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) có hiệu lực từ ngày 1/7/2023. Đây là một bước tiến quan trọng trong bảo vệ quyền con người, lấy quyền lợi của người bị hại làm trung tâm.
Hai năm qua, kể từ khi triển khai luật sửa đổi, nhiều địa phương đã chứng kiến sự chuyển biến tích cực trong công tác phòng ngừa và ứng phó với bạo lực gia đình. Điển hình trong số đó là việc triển khai mô hình “Địa chỉ tin cậy” tại cộng đồng – một cơ chế thực sự đã giúp lan tỏa sự hỗ trợ và chắp thêm hy vọng cho những nạn nhân của bạo lực gia đình. Được thành lập và quản lý bởi UBND xã, với thành viên là những cá nhân có uy tín cao trong cộng đồng như Bí thư chi bộ, trưởng thôn, công an viên, người dân…, mô hình đã nhanh chóng khẳng định vai trò của mình.
Câu chuyện của chị Hoàng Thị M, một nạn nhân của bạo lực gia đình, là một minh chứng sống cho hiệu quả của mô hình này. Nhờ sự giúp đỡ kịp thời và hiệu quả từ “Địa chỉ tin cậy”, chị M đã thoát khỏi tình trạng bạo hành và hiện gia đình đã hòa thuận trở lại. Không chỉ ở đó, tại xã Bản Bo, Lai Châu, mô hình tương tự cũng đã giúp giảm thiểu các vụ bạo lực gia đình, nhờ sự tận tâm và trách nhiệm của các thành viên trong mô hình.
Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) không chỉ thể hiện tinh thần tiến bộ khi xác định rõ vai trò trung tâm của người bị hại trong mọi hoạt động phòng ngừa và ứng phó với bạo lực, mà còn đặt ra nhiều thách thức và nhiệm vụ cho công tác tuyên truyền, phổ biến các quy định, chính sách mới. Các địa phương đã tích cực triển khai thực hiện, với nhiều hình thức đa dạng và phong phú. Việc thực hiện Luật được lồng ghép với công tác xây dựng đời sống văn hóa, giáo dục gia đình và phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa và gia đình”, góp phần nâng cao nhận thức của người dân về vấn đề này.
Mặc dù nỗ lực đã đạt được những kết quả tích cực, quá trình triển khai Luật Phòng chống bạo lực gia đình tại các địa phương vẫn còn đối mặt với một số khó khăn. Nguồn kinh phí hạn chế, cán bộ thực hiện công tác gia đình cấp xã chủ yếu là kiêm nhiệm, thường xuyên thay đổi, thiếu ổn định và kỹ năng xử lý vụ việc phức tạp… là những tồn tại cần được giải quyết. Điều này cho thấy, mặc dù đã có những tiến bộ, cuộc chiến chống bạo lực gia đình vẫn còn dài và đòi hỏi sự cam kết, đồng lòng của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội.
Đường dài còn phía trước, nhưng với sự quyết tâm và sáng tạo trong công tác, cùng với việc tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, hy vọng rằng mục tiêu xây dựng một xã hội an toàn, hòa thuận, nơi mà mọi thành viên được bảo vệ và tôn trọng, sẽ sớm trở thành hiện thực.
