Trong giai đoạn 2010-2020, trong khi nhiều tôn giáo lớn trên thế giới chứng kiến sự tăng trưởng về số lượng tín đồ, Phật giáo lại là ngoại lệ, ghi nhận sự giảm sút cả về số lượng tuyệt đối và tỷ lệ tương đối trong dân số toàn cầu. Số liệu thống kê cho thấy số lượng Phật tử trên toàn thế giới đã giảm từ 343 triệu người vào năm 2010 xuống còn 324 triệu người vào năm 2020, tương đương mức giảm 5%. Sự suy giảm này chủ yếu bắt nguồn từ hai yếu tố chính: tỷ lệ sinh thấp và hiện tượng rời bỏ tôn giáo, đặc biệt nổi bật tại các quốc gia Đông Á như Trung Quốc và Nhật Bản.
Tại Trung Quốc, số lượng Phật tử đã giảm xuống 23 triệu người, trong khi tại Nhật Bản, con số này giảm 7 triệu người. Khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nơi chiếm đến 98% số lượng Phật tử toàn cầu, cũng ghi nhận mức giảm 6%, xuống còn khoảng 316 triệu người. Sự suy giảm này cho thấy một xu hướng thay đổi trong việc thực hành và cam kết tôn giáo tại các quốc gia này.
Ngược lại, một số khu vực khác như Bắc Mỹ và châu Âu đã chứng kiến sự tăng trưởng về số lượng Phật tử. Tại Bắc Mỹ, số lượng Phật tử tăng 27%, đạt 5 triệu người, trong khi châu Âu tăng 26%, đạt 2,5 triệu người. Mặc dù số lượng tăng nhanh, Phật tử tại hai khu vực này vẫn chiếm một phần nhỏ trong tổng số Phật tử toàn cầu, lần lượt là 2% và 1%.
Hiện tại, Thái Lan là quốc gia có số lượng Phật tử lớn nhất thế giới, với khoảng 68 triệu người, chiếm 94% dân số nước này. Trung Quốc đứng thứ hai với 53 triệu Phật tử, tuy nhiên chỉ chiếm khoảng 4% dân số Trung Quốc. Phật giáo là tôn giáo chiếm đa số tại 7 quốc gia, bao gồm Campuchia (97%), Thái Lan (94%), Myanmar (89%), Bhutan (75%), Sri Lanka (70%), Lào (64%) và Mông Cổ (51%).
Một số quốc gia đã chứng kiến sự thay đổi đáng kể về tỷ lệ dân số theo đạo Phật. Hàn Quốc là một trong số đó, với sự giảm khoảng 7%, tương đương 2,6 triệu người, xuống còn 19%. Nguyên nhân chính dẫn đến sự giảm này là do hiện tượng “rời bỏ tôn giáo”, khi nhiều người sinh ra trong gia đình theo đạo Phật nhưng lớn lên lại không còn thực hành tôn giáo này.
Tóm lại, sự suy giảm của số lượng Phật tử trên toàn cầu phản ánh xu hướng tôn giáo đang thay đổi trên toàn thế giới, không chỉ riêng với Phật giáo mà còn với nhiều truyền thống tín ngưỡng khác. Người trẻ ngày nay có xu hướng cá nhân hóa niềm tin hơn là ràng buộc với tôn giáo truyền thống, dẫn đến những thay đổi đáng kể trong bối cảnh tôn giáo hiện nay.
