Quân đội Nga đang tăng tốc cuộc chiến dịch mùa hè của họ ở Ukraine với một chiến lược tấn công đồng loạt nhằm vào ba điểm chốt then chốt là Pokrovsk, Kostiantynivka và Kupiansk. Những khu vực này là một phần quan trọng của ‘vành đai tử thủ’ mà Ukraine sử dụng để bảo vệ phần còn lại của vùng Donetsk mà họ kiểm soát. Sự gia tăng áp lực từ phía Nga trên khắp miền Đông Ukraine có thể dẫn đến một bước đột phá quan trọng, tạo điều kiện cho Moscow đạt được những lợi thế đáng kể trên chiến trường.

Trong những tuần gần đây, quân đội Nga đã đạt được những bước tiến nhỏ nhưng quan trọng ở các khu vực phía sau Kostiantynivka và Pokrovsk. Những ngôi làng từng được coi là ‘ốc đảo bình yên’ của Ukraine nay đã chứng kiến sự thay đổi nhanh chóng về quyền kiểm soát lãnh thổ khi Nga triển khai máy bay không người lái để xâm nhập sâu vào các khu vực của Ukraine. Động thái này của Nga diễn ra trong bối cảnh có những tín hiệu trái ngược từ phía Mỹ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã rút ngắn thời hạn để Tổng thống Nga Vladimir Putin đạt được thỏa thuận hòa bình, đồng thời bày tỏ sự ‘rất thất vọng’ với ông Putin vì không chấp nhận lệnh ngừng bắn do Mỹ và các đồng minh châu Âu đề xuất. Ukraine hoan nghênh quyết định của ông Trump, nhưng tình hình thực tế trên chiến trường dường như đang nghiêng về phía Nga.

Tình hình đáng lo ngại nhất hiện nay là ở thị trấn Pokrovsk, nơi chịu sự tấn công liên tục từ phía Nga trong nhiều tháng qua. Các đơn vị Ukraine tại đây đang đối mặt với nguy cơ bị bao vây nếu không có sự hỗ trợ kịp thời. Tương tự, ở Kostiantynivka và Kupiansk, Nga cũng đã đạt được những bước tiến đáng kể, buộc Ukraine phải nỗ lực rất nhiều để ngăn chặn bước tiến của đối phương.

Nếu ba thị trấn này thất thủ, Ukraine sẽ hứng chịu một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng vì mất đi những vùng đô thị quan trọng để bảo vệ phần còn lại của vùng Donetsk. Hơn nữa, việc Nga kiểm soát cả ba khu vực này sẽ tạo điều kiện cho họ tấn công mạnh vào các thị trấn lớn hơn như Kramatorsk và Sloviansk. Nga đã tăng cường các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào nhiều thị trấn miền Đông của Ukraine, làm tăng thêm khó khăn cho Kiev.

Tình hình nhân lực của Ukraine đang là một thách thức lớn, và sự bất ổn trong mối quan hệ với Mỹ dưới thời Tổng thống Trump càng làm phức tạp thêm tình hình. Tóm lại, chiến dịch mùa hè của Nga đang đạt được những thành quả quan trọng và có thể định hình lại quyền kiểm soát tiền tuyến ở Ukraine. Với lợi thế đang nghiêng về phía Nga, cuộc xung đột này đang trở nên phức tạp hơn và có thể sẽ tiếp tục kéo dài trong tương lai gần.

Cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine đã kéo dài hơn ba năm rưỡi, với sự chênh lệch đáng kể về quân sự, kinh tế và nguồn nhân lực giữa hai bên. Quân đội Nga được đánh giá là vượt trội hơn quân đội Ukraine về mọi mặt, bao gồm ngân sách quốc phòng, số lượng quân nhân, quy mô hạm đội và các thiết bị quân sự khác.

Hội đồng Quan hệ đối ngoại (CFR) của Mỹ cho biết cuộc xung đột dường như đã lâm vào bế tắc, với tiền tuyến trải dài gần 1.000km và Nga kiểm soát khoảng 20% lãnh thổ Ukraine. Tương quan lực lượng giữa Nga và Ukraine cho thấy Nga vẫn duy trì được lợi thế quân sự. Theo báo cáo của Tình báo Mỹ, khoảng 750.000 binh sĩ Nga đã thiệt mạng hoặc bị thương, trong khi Ukraine hứng chịu hơn 425.000 trường hợp thương vong.

Hiện nay, Nga ước tính có 1,2 triệu lính đang tại ngũ, trong khi Ukraine có khoảng 880.000 quân nhân. Tỷ lệ thương vong cao đã gây căng thẳng cho quân đội của cả hai nước. Ukraine đã điều chỉnh chiến thuật để thích ứng với tình trạng thiếu hụt nhân lực, sử dụng máy bay không người lái (UAV) công nghệ cao để làm chậm các bước tiến và gây thương vong lớn cho đối phương. Ukraine cho biết họ đã sản xuất 2,2 triệu UAV năm ngoái và đặt mục tiêu xuất xưởng 4,5 triệu chiếc trong năm nay.

Về năng lực khí tài, Nga đã mất 3.000 xe tăng, 9.000 xe chiến đấu bộ binh và xe bọc thép chở quân, 13.000 khẩu pháo và 400 hệ thống phòng không kể từ đầu xung đột. Tuy nhiên, Nga dự kiến sẽ có thêm 1.500 xe tăng, 3.000 xe bọc thép và 200 tên lửa Iskander và tên lửa hành trình trong năm nay. Ukraine đã vượt qua tình trạng thiếu hụt đạn dược và hiện có nền tảng công nghiệp quốc phòng mạnh gấp 10 lần so với thời gian đầu xung đột.

Tướng Christopher Cavoli, Tổng tư lệnh tối cao Lực lượng đồng minh châu Âu của NATO, cho biết Ukraine hiện có đủ loại vũ khí, gồm cả UAV, các hệ thống pháo binh và tên lửa Javelin, có thể phá hủy xe tăng và các thiết bị khác của Nga.

Hệ thống phòng thủ tên lửa và phòng không Patriot do Mỹ viện trợ cho Ukraine đang gặp phải những thách thức đáng kể trong việc đối phó với các tên lửa đạn đạo của Nga. Theo thông tin từ tờ Wall Street Journal, trong vài tháng gần đây, radar của hệ thống Patriot đã không thể phát hiện các tên lửa đạn đạo như Iskander-M hoặc Kinzhal. Điều này đã dẫn đến việc lực lượng phòng không Ukraine phải phóng tới 100 tên lửa trong vòng 1,5 đến 2 phút chỉ để đánh chặn một mục tiêu, cho thấy hiệu quả thấp của Patriot trong điều kiện chiến sự hiện nay.

Nguyên nhân của vấn đề này nằm ở sự phát triển của vũ khí Nga. Các tên lửa mới sử dụng quỹ đạo bay phức tạp khiến radar AN/MPQ-53 của Patriot khó phát hiện. Minh chứng cho điều này là các đợt tập kích quy mô lớn của Nga, chẳng hạn như cuộc tấn công vào Kiev ngày 10/7 với hơn 550 máy bay không người lái và tên lửa, bao gồm cả tên lửa đạn đạo.

Quân đội Ukraine đã phải sử dụng một lượng lớn tên lửa PAC-3 đắt đỏ, mỗi quả trị giá khoảng 4 triệu USD, để bảo vệ các mục tiêu trọng yếu. Trong những tuần gần đây, nhiều quan chức Ukraine đã công khai kêu gọi phương Tây cung cấp thêm hệ thống Patriot để bảo vệ bầu trời, đặc biệt là trước nguy cơ mất dần ưu thế phòng không khi kho đạn tên lửa đánh chặn dần cạn kiệt.

Patriot vốn đóng vai trò quan trọng đối với năng lực phòng thủ của Ukraine nhằm đối phó với các cuộc không kích dữ dội của Nga. Tuy nhiên, Lầu Năm Góc đã nắm được những vấn đề mới phát sinh và đang cân nhắc lại việc tiếp tục chuyển giao hệ thống Patriot đến các khu vực giao tranh ác liệt.

Trước tình hình đó, châu Âu đang thúc đẩy một phương án thay thế: hệ thống phòng không SAMP/T do liên doanh Pháp – Italy Eurosam phát triển. Được trang bị radar ARABEL có tầm quét 360 độ và khả năng phát hiện mục tiêu ở khoảng cách hơn 350km, SAMP/T được cho là phù hợp hơn với các mối đe dọa hiện đại.

Hệ thống này chỉ cần 15 người vận hành, trong khi Patriot cần tới 90 người, giúp giảm đáng kể gánh nặng nhân sự. SAMP/T sử dụng tên lửa Aster 30 có khả năng đánh chặn máy bay, máy bay không người lái và tên lửa đạn đạo ở cự ly tối đa 120km. Pháp và Italy khẳng định phiên bản nâng cấp SAMP/T NG sẽ có khả năng đối phó cả với tên lửa siêu vượt âm như Kinzhal, dù triển vọng này vẫn bị giới chuyên gia hoài nghi.

Quân đội Ukraine đã đạt được thành công trong việc phá hủy một tổ hợp tác chiến điện tử thử nghiệm của Nga, chuyên được sử dụng để chế áp máy bay không người lái (UAV). Theo một báo cáo gần đây của Kyiv Independent, vào ngày 20/7, các binh sĩ thuộc Tiểu đoàn Svarog424 của Lực lượng Hệ thống Không người lái Ukraine đã phát hiện và tiêu diệt thành công hệ thống tác chiến điện tử (EW) KOP-2 của Nga, một thiết bị hiện đại và đắt đỏ.

Tổ hợp KOP-2 là một thiết bị tiên tiến được thiết kế để phát hiện và gây nhiễu các UAV đối phương. Với khả năng quét dải tần số vô tuyến rộng, hệ thống này có thể xác định tần số điều khiển của UAV và phát tín hiệu nhiễu công suất lớn nhằm vô hiệu hóa mục tiêu. Thông thường, tổ hợp này được triển khai để bảo vệ các mục tiêu chiến lược quan trọng như hệ thống phòng không và cơ sở hạ tầng then chốt.

Mặc dù được trang bị những tính năng hiện đại, tổ hợp KOP-2 đã không thể phát huy hiệu quả trong thực chiến. Theo thông tin từ Tiểu đoàn Svarog, đòn đánh đầu tiên đã làm tê liệt thiết bị, và một đợt tấn công tiếp theo đã phá hủy hoàn toàn tổ hợp KOP-2. Thành công của chiến dịch này thể hiện năng lực ngày càng tinh vi của các đơn vị UAV Ukraine trong việc phát hiện và loại bỏ các mối đe dọa liên quan đến tác chiến điện tử.

Những hoạt động như vậy có ý nghĩa quan trọng đặc biệt trong bối cảnh Nga ngày càng phụ thuộc vào các hệ thống EW để gây gián đoạn hoạt động của UAV Ukraine ở cấp độ chiến thuật. Việc phá hủy thành công tổ hợp KOP-2 cũng cho thấy Ukraine đang tăng cường sử dụng công nghệ UAV và robot trên chiến trường như một phần trong chiến lược tổng thể nhằm giảm thiểu tổn thất nhân lực và thích ứng với các mối đe dọa ngày càng thay đổi dọc tuyến mặt trận.

Trong thời gian gần đây, các cuộc tập kích bằng UAV quy mô lớn đã nhắm vào các thành phố của Ukraine. Đồng thời, Kiev cũng đã gia tăng các đòn tấn công bằng UAV vào Moscow, với hàng chục chiếc bị phóng về phía thủ đô của Nga chỉ riêng trong tuần qua.

Chính phủ Australia, dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Anthony Albanese, tiếp tục thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ và vững chắc đối với Ukraine. Mới đây, Bộ Quốc phòng Australia đã thông báo về việc bàn giao lô xe tăng M1A1 Abrams đầu tiên cho quân đội Ukraine. Đây là một bước tiến quan trọng trong mối quan hệ hợp tác quốc phòng giữa hai quốc gia.

Bộ trưởng Quốc phòng Australia, Richard Marles, nhấn mạnh rằng hơn một nửa trong số 49 chiếc M1A1 Abrams mà Canberra đã cam kết viện trợ cho Kiev đã được chuyển giao trong đợt này. Ông khẳng định rằng Australia vẫn kiên định ủng hộ Ukraine và mong muốn một nền hòa bình công bằng, lâu dài cho quốc gia này.

Đại sứ Ukraine tại Australia, Vasyl Myroshnychenko, đã xác nhận thông tin này và gửi lời cảm ơn chân thành tới chính phủ Australia. Ông Myroshnychenko miêu tả hành động này không chỉ là hỗ trợ quân sự đơn thuần mà còn là một biểu tượng của tình đoàn kết mạnh mẽ, mang lại hy vọng và niềm tin cho người dân Ukraine trong những thời khắc khó khăn.

Quá trình viện trợ 49 xe tăng M1A1 Abrams cho Ukraine đã được Australia cam kết từ tháng 10 năm 2023. Tuy nhiên, việc chuyển giao bị trì hoãn trong 9 tháng, có lẽ do các ràng buộc từ phía Mỹ. Hợp đồng ban đầu yêu cầu Australia phải được Mỹ chấp thuận trước khi chuyển giao xe tăng cho một bên thứ ba như Ukraine.

Sau khi Mỹ đồng ý, Canberra đã được phép bàn giao loạt xe tăng Abrams cho Kiev. Trong cuộc gặp với Tổng thống Volodymyr Zelensky tại Italy vào ngày 18 tháng 5, Thủ tướng Albanese đã cho biết rằng lô xe tăng đầu tiên đang trên đường tới Ukraine.

Australia đã mua 59 xe tăng M1A1 Abrams vào năm 2007, nhưng chúng chưa bao giờ được sử dụng trong thực chiến. Những chiếc xe tăng này đã bị loại biên và sẽ được thay thế bằng phiên bản M1A2 SEP v3 hiện đại hơn.

Mỹ cũng đã chuyển giao 31 xe tăng M1A1SA Abrams cho Ukraine, đủ để trang bị cho một tiểu đoàn thiết giáp. Quân đội Ukraine đã tuyên bố rằng mẫu xe tăng có giá 10 triệu USD của Mỹ sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc chọc thủng phòng tuyến đối phương.

Tuy nhiên, Ukraine đã phải hứng chịu nhiều thiệt hại dù chỉ triển khai hạn chế, không tham gia các chiến dịch đột kích hiệp đồng theo học thuyết quân sự của NATO. Trang phân tích thông tin chiến sự Oryx ước tính rằng Ukraine đã mất ít nhất 22 chiếc Abrams kể từ khi loại xe này tham gia chiến đấu vào tháng 2 năm 2024.

Thông tin về việc Australia viện trợ xe tăng M1A1 Abrams cho Ukraine đã được công bố vào hôm nay, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong mối quan hệ hợp tác quốc phòng giữa hai quốc gia.

Quân đội Nga đang trải qua một quá trình tái thiết nhanh chóng sau hơn ba năm xung đột với Ukraine. Các nhà phân tích phương Tây cho rằng, mặc dù chịu tổn thất nặng nề, quân đội Nga đã lớn mạnh hơn nhiều so với thời kỳ đầu xung đột. Tướng Lục quân Mỹ Christopher Cavoli, Tư lệnh Bộ Tư lệnh châu Âu của Mỹ (EUCOM) kiêm Tư lệnh Quân đồng minh tối cao NATO ở châu Âu (SACEUR), đã báo cáo trước Ủy ban Quân vụ của Thượng viện Mỹ về tình hình quân đội Nga.

Theo ông Cavoli, quân đội Nga đã mất khoảng 920.000 lính thương vong, nhưng đang tái thiết và phát triển với tốc độ nhanh hơn dự đoán. Quân đội Nga hiện duy trì hơn 600.000 binh sĩ tại tiền tuyến Ukraine, mức tập trung quân cao nhất kể từ đầu xung đột. Điện Kremlin đã ra lệnh mở rộng quân đội với mục tiêu đạt tới 1,5 triệu quân thường trực. Để hoàn thành mục tiêu này, quân đội Nga đang tuyển thêm khoảng 30.000 lính mỗi tháng.

Tuy nhiên, con số này không đủ để duy trì cả việc mở rộng lẫn phục vụ chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Năm ngoái, Moscow được tin đã mất 400.000 binh sĩ do giao tranh, nhưng đã bù đắp tổn thất với tỷ lệ gần như 1-1. Về phía Ukraine, các chuyên gia của Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế (IISS) cho rằng, mặc dù năm 2024 là một năm khó khăn đối với Ukraine trên tiền tuyến, nhưng các lực lượng vũ trang nước này đã hạn chế được những bước tiến của quân Nga và gây tổn thất cho Moscow.

Tuy nhiên, quân đội Ukraine đang gặp khó khăn về nhân lực, đặc biệt về quản lý và phân bổ. Một số lữ đoàn mới thành lập đã trải qua quá trình thành lập hỗn loạn, với việc toàn bộ các tiểu đoàn bị tách ra và được điều động bổ sung cho các lữ đoàn tiền tuyến đã bị suy yếu. Quân đội Ukraine chỉ có đội hình chỉ huy đặc biệt trên cấp lữ đoàn, khiến việc liên lạc và phối hợp giữa các lữ đoàn trở nên không đồng đều và khó khăn.

Tỷ lệ hao hụt quân số của các tiểu đoàn bộ binh vẫn cao nhất, với số lượng nhân sự được báo cáo chỉ vào khoảng 20-30% tổng quân số. Nếu giải quyết được những vấn đề trên, Ukraine có thể cải thiện đáng kể năng lực quân sự. Các chuyên gia cho rằng, Ukraine cần phải tập trung vào việc xây dựng và củng cố lực lượng quân sự của mình, cũng như tìm kiếm sự hỗ trợ từ các đồng minh quốc tế để có thể đối phó hiệu quả với quân đội Nga.

Trong bối cảnh xung đột ở Ukraine vẫn tiếp diễn, quân đội Nga và Ukraine đều đang trải qua những thách thức và khó khăn riêng. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ từ các đồng minh và nỗ lực tái thiết, quân đội Nga đang dần lấy lại vị thế của mình. Trong khi đó, Ukraine cần phải vượt qua những khó khăn về nhân lực và quản lý để có thể duy trì và cải thiện năng lực quân sự của mình.