Các nhà nghiên cứu gần đây đã đạt được một bước tiến quan trọng trong việc hiểu về sự hình thành và thay đổi của các dòng sông trên toàn cầu. Một nghiên cứu được thực hiện bởi Đại học California, Santa Barbara (UCSB), đã chỉ ra rằng tốc độ xói mòn bờ sông và tốc độ lắng đọng trầm tích đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định số lượng nhánh sông.

Các con sông là những thành phần quan trọng của hệ sinh thái toàn cầu, cung cấp nước, trầm tích và các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của nhiều dạng sự sống. Tuy nhiên, việc hiểu rõ nguyên nhân định hình dòng chảy của các con sông đã trở thành một thách thức đối với các nhà nghiên cứu trong nhiều thập kỷ qua.

Nhóm nghiên cứu tại UCSB đã thực hiện một nghiên cứu toàn diện, lập bản đồ động lực của các nhánh sông dọc theo 84 con sông trên toàn cầu trong vòng 36 năm. Dựa trên các hình ảnh vệ tinh thu thập được, họ đã phát hiện ra rằng các con sông có xu hướng hình thành nhiều nhánh nếu tốc độ xói mòn bờ sông nhanh hơn tốc độ lắng đọng trầm tích ở các bờ đối diện.

Các nhà nghiên cứu đã phân loại sông ngòi thành hai loại chính: sông đơn dòng và sông đa dòng. Hầu hết các con sông lớn nhất trên thế giới đều thuộc loại sông đa dòng. Ngược lại, sông Mississippi ở Mỹ là một ví dụ điển hình của sông đơn dòng.

Nghiên cứu này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về động lực của các dòng sông mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với việc quản lý và phục hồi các hệ sinh thái sông ngòi. Việc tái kết nối các vùng đồng bằng ngập lụt với các con sông đã bị phân dòng đang ngày càng được quan tâm. Để thực hiện các giải pháp phục hồi dựa trên tự nhiên, việc xác định độ rộng của hành lang sông cần thiết và thời gian để một con sông hồi phục trạng thái tự nhiên là rất quan trọng.

Với những kết quả nghiên cứu mới, các nhà khoa học đã đưa ra một công thức có thể giúp giải quyết vấn đề này. Công thức này bao gồm các biến số như thời gian một con sông hình thành dòng chảy mới. Điều này có thể hỗ trợ việc lập kế hoạch phòng chống lũ lụt và phục hồi hệ sinh thái sông ngòi một cách hiệu quả hơn.

Có thể thấy, nghiên cứu này đã mở ra những hướng đi mới trong việc hiểu và quản lý các dòng sông. Qua việc áp dụng kiến thức này, các nhà quản lý và khoa học có thể đưa ra những quyết định sáng suốt hơn trong việc bảo vệ và phục hồi các hệ sinh thái sông ngòi trên toàn cầu.

Để tìm hiểu thêm về nghiên cứu này, bạn có thể truy cập vào trang web của Đại học California, Santa Barbara để có thêm thông tin chi tiết.