Hội đồng nghĩa vụ quân sự cấp xã đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức và thực hiện nghĩa vụ quân sự tại địa phương. Đây là cơ quan được thành lập để đảm bảo việc thực hiện nghĩa vụ quân sự của công dân trên địa bàn cấp xã.
Chủ tịch Hội đồng là Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, người đứng đầu cơ quan hành chính nhà nước tại địa phương. Phó Chủ tịch thường trực Hội đồng là Chỉ huy trưởng cơ quan quân sự cấp xã, người phụ trách trực tiếp về quân sự tại địa phương. Ngoài ra, Phó Chủ tịch khác của Hội đồng là Trưởng Công an cấp xã, người đảm nhiệm công tác an ninh trật tự trên địa bàn. Các ủy viên của Hội đồng bao gồm người đứng đầu Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị – xã hội trực thuộc, một số cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân và các thành viên khác được Chủ tịch Ủy ban nhân dân cùng cấp quyết định.
Hội đồng nghĩa vụ quân sự cấp xã có nhiều nhiệm vụ quan trọng trong quá trình thực hiện nghĩa vụ quân sự tại địa phương. Một trong những nhiệm vụ quan trọng của Hội đồng là giúp Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức tuyên truyền, phổ biến pháp luật về nghĩa vụ quân sự cho công dân trên địa bàn. Việc này nhằm nâng cao nhận thức của công dân về trách nhiệm và nghĩa vụ của mình đối với đất nước.
Bên cạnh đó, Hội đồng còn có nhiệm vụ tổ chức cho công dân đăng ký nghĩa vụ quân sự, sơ tuyển nghĩa vụ quân sự và khám sức khỏe. Đây là các bước quan trọng trong quá trình tuyển chọn công dân nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân. Hội đồng cũng phải báo cáo danh sách công dân được gọi nhập ngũ, tạm hoãn gọi nhập ngũ, miễn gọi nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân.
Không chỉ vậy, Hội đồng nghĩa vụ quân sự cấp xã còn có nhiệm vụ tổ chức cho công dân thực hiện các quyết định liên quan đến nghĩa vụ quân sự như sơ tuyển, khám sức khỏe, nhập ngũ và thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân. Việc kiểm tra, hướng dẫn cơ quan, tổ chức liên quan trong việc thực hiện chính sách hậu phương quân đội và quản lý công dân trong diện thực hiện nghĩa vụ quân sự cũng thuộc trách nhiệm của Hội đồng.
Cuối cùng, Hội đồng giúp Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã xem xét, giải quyết khiếu nại, tố cáo trong việc thực hiện pháp luật về nghĩa vụ quân sự. Việc này góp phần đảm bảo công bằng và minh bạch trong quá trình thực hiện nghĩa vụ quân sự tại địa phương, tạo điều kiện cho công dân thực hiện tốt nghĩa vụ của mình.
Nhìn chung, Hội đồng nghĩa vụ quân sự cấp xã đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc tổ chức và thực hiện nghĩa vụ quân sự tại địa phương. Với sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức và thành viên, Hội đồng đã và đang thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao, góp phần đảm bảo an ninh quốc phòng và xây dựng đất nước.