Thị trường nông sản Việt Nam hiện đang đối mặt với nhiều thách thức và biến động lớn. Kết quả ghi nhận trực tiếp của nhóm phóng viên tại Chợ Đầu mối Nông sản Thủ Đức, thành phố Thủ Đức, TPHCM, cho thấy một bức tranh không mấy sáng sủa. Tại đây, nhiều người đã được nhìn thấy nhặt rau củ phế phẩm về để chăn nuôi. Không ít người bán hàng tại các sạp trong chợ cũng tham gia vào việc nhặt những thực phẩm rác này và sau đó bán lại.
Song song với tình trạng trên, nhiều loại trái cây trong nước đã giảm giá rất sâu ngay từ đầu vụ và tỏ ra lép vế so với trái cây ngoại nhập, vốn đang tràn ngập thị trường. Tình hình xuất khẩu của một số loại trái cây của Việt Nam cũng không mấy lạc quan. Thống kê từ đầu năm cho thấy, xuất khẩu rau quả 11 tháng đầu năm 2019 của Việt Nam ước đạt 3,5 tỷ USD, giảm 0,6% so với cùng kỳ năm trước.
Một số mặt hàng cụ thể đang phải đối mặt với khó khăn. Giá chanh đã tăng vọt sau giai đoạn nhiều hộ dân quyết định chặt cây chanh để làm củi do giá xuống quá thấp. Ngược lại, giá cam đã giảm ngay từ đầu vụ. Trên thị trường quốc tế, giá lợn hơi bình quân tại Trung Quốc đang cao hơn Việt Nam khoảng 20.000 đồng/kg và dự kiến sẽ tiếp tục tăng. Điều này mở ra cơ hội để Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu thịt lợn sang thị trường này.
Tuy nhiên, cũng có những khó khăn bất ngờ. Gần đây, giá mít Thái của Việt Nam đã giảm sốc, với mức giảm bình quân tới 35.000 đồng/kg so với cách đây hai tháng, nguyên nhân là do thương lái Trung Quốc ngừng thu mua. Thêm vào đó, nguy cơ ‘sập’ thị trường nông sản vì cỏ kế đồng là một thách thức không thể xem thường. Loại cỏ dại này được xác định là đối tượng kiểm dịch thực vật của Việt Nam và nhiều quốc gia trên thế giới. Nếu nó xâm nhập vào Việt Nam, có thể sẽ gây ra những tổn hại rất lớn đến sản xuất nông nghiệp và môi trường, thậm chí đe dọa đánh sập các thị trường xuất khẩu nông sản của Việt Nam.
Trước những thách thức và biến động trên, việc tìm kiếm các giải pháp nhằm ổn định và phát triển thị trường nông sản đang trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Đây không chỉ là vấn đề của riêng ngành nông nghiệp, mà còn liên quan đến sinh kế của hàng triệu người dân.