Trong thời gian gần đây, một đơn vị tổ chức chương trình trải nghiệm cho trẻ em gọi là Làng Háo Hức đã trở thành tâm điểm của dư luận sau khi bị các phụ huynh tố cáo về nhiều vấn đề tồn tại. Những vấn đề này bao gồm tình trạng nhà vệ sinh không đảm bảo vệ sinh, thiếu nước, điều kiện ăn ngủ không đạt chuẩn, trẻ em bị bắt nạt và đội ngũ chăm sóc học viên chưa thật sự quan tâm. Đáng chú ý hơn, các vấn đề này xuất hiện trong bối cảnh mức phí dịch vụ của Làng Háo Hức lên đến hàng chục triệu đồng cho một chương trình kéo dài hơn một tuần.
Sự việc này đã gây ra một sự chấn động lớn trong cộng đồng phụ huynh và đặt ra những câu hỏi nghiêm túc về chất lượng của các hoạt động vui chơi và ngoại khóa dành cho trẻ em tại các khu vực đô thị. Nhiều người bắt đầu thắc mắc về việc làm thế nào một chương trình có mức phí cao như vậy lại có thể bỏ qua những yếu tố cơ bản như vệ sinh và sự quan tâm dành cho trẻ.
Các chuyên gia đã chỉ ra rằng kỳ nghỉ hè là một thời gian quan trọng và có tiềm năng để trẻ em phát triển một cách toàn diện, bao gồm cả về thể chất, tinh thần và nhận thức. Tuy nhiên, trong thời đại hiện nay, nhiều trẻ em có xu hướng dành quá nhiều thời gian cho các thiết bị điện tử và mạng xã hội. Điều này đã dẫn đến những hệ lụy như tình trạng béo phì, trầm cảm và cảm giác cô đơn ở trẻ.
Trước những thách thức này, việc tạo ra những không gian công cộng và thiết chế văn hóa dành cho trẻ em đã trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Những không gian này không chỉ cung cấp cho trẻ em cơ hội để vui chơi, học hỏi mà còn giúp chúng phát triển các kỹ năng xã hội và tư duy sáng tạo.
Ở nhiều quốc gia, đã có những mô hình thành công trong việc tạo ra những không gian công cộng sáng tạo dành cho trẻ em. Ví dụ, tại Copenhagen, Đan Mạch, mô hình “sân chơi phế liệu” cho phép trẻ em tự do sáng tạo và xây dựng dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia giáo dục. Tại Đức, các chương trình hè được tổ chức bởi chính quyền địa phương, cung cấp cho trẻ em nhiều hoạt động đa dạng với chi phí rất thấp.
Quay trở lại Việt Nam, mặc dù đã có nhiều hoạt động được duy trì và phát triển, vẫn còn nhiều việc cần làm để tối ưu hóa nguồn lực và tiềm năng của những không gian và thiết chế văn hóa công cộng quan trọng dành cho trẻ như thư viện, bảo tàng và công viên. Để biến những địa điểm này thành những không gian sáng tạo cộng đồng, nơi người thủ thư không chỉ giữ sách mà còn đóng vai trò là người điều phối hoạt động và người kết nối tri thức năng động, cần có một sự thay đổi căn bản.
Cuối cùng, việc tạo ra những không gian công cộng dành cho trẻ em không chỉ đòi hỏi sự đầu tư từ phía chính quyền mà còn cần sự tham gia tích cực của cộng đồng. Sự đóng góp của các tình nguyện viên, các nhóm sinh viên và người cao tuổi có thể giúp tạo ra những hoạt động đa dạng và phong phú cho trẻ em. Điều này không chỉ dừng lại ở việc trông trẻ mà còn là sự trao truyền văn hóa và nuôi dưỡng lòng thấu cảm giữa các thế hệ.
