Xu hướng dân số trên thế giới đang trải qua những biến động đáng kể, với nhiều quốc gia dự kiến đạt đỉnh dân số trong vài thập kỷ tới. Khái niệm “đỉnh dân số” ám chỉ thời điểm dân số của một quốc gia đạt mức cao nhất trước khi bắt đầu giảm. Dự báo mới nhất cho thấy Mỹ, với nền kinh tế lớn nhất thế giới, có thể chưa đạt đỉnh dân số trong thế kỷ này, ngụ ý rằng dân số nước này sẽ tiếp tục tăng sau năm 2100.
Dữ liệu từ Báo cáo Triển vọng Dân số Thế giới năm 2024 của Liên hợp quốc cung cấp thông tin chi tiết về thời điểm đạt đỉnh dân số của 40 nền kinh tế trên thế giới. Báo cáo này đã tính đến các yếu tố quan trọng như tỷ lệ sinh, tỷ lệ tử vong và dân số nhập cư ròng để đưa ra dự báo chính xác. Dự báo chỉ ra rằng nhiều quốc gia châu Phi, bao gồm Nigeria, Ethiopia và Cộng hòa Dân chủ Congo, sẽ tiếp tục tăng trưởng dân số trong nhiều thập kỷ tới và đạt đỉnh vào cuối thế kỷ này.
Ngược lại, dân số tại phần lớn các nền kinh tế châu Á và châu Âu đang ổn định hoặc bắt đầu xu hướng giảm. Điều này đặt ra những thách thức mới cho các quốc gia trong việc quản lý và phát triển nguồn nhân lực, cũng như đảm bảo các dịch vụ xã hội và kinh tế cho dân số thay đổi. Riêng Việt Nam, theo dự báo, sẽ đạt đỉnh dân số khoảng 110 triệu dân vào năm 2049. Thông tin này không chỉ mang lại cơ hội mà còn đặt ra những thách thức lớn cho Việt Nam trong việc cân bằng giữa tăng trưởng dân số và phát triển bền vững.
Xu hướng dân số này đòi hỏi các quốc gia, trong đó có Việt Nam, phải có những chiến lược phù hợp để tận dụng tối đa nguồn nhân lực và đảm bảo sự phát triển bền vững. Việc hiểu và nắm bắt được xu hướng dân số sẽ giúp các nhà hoạch định chính sách đưa ra những quyết sách thông minh, từ đó tạo ra môi trường sống tốt hơn cho người dân và thúc đẩy kinh tế – xã hội phát triển một cách ổn định.
Nhìn chung, việc quản lý và phát triển nguồn nhân lực trong bối cảnh dân số thay đổi đang trở thành một trong những vấn đề quan trọng hàng đầu. Các quốc gia cần phải tận dụng cơ hội và vượt qua thách thức để đạt được sự phát triển bền vững trong tương lai.
